Ακολουθήστε με στο Facebook

12.03.2021

Όταν η πειθώ… δεν πείθει!

Αρθρογραφία

Οι λέξεις είναι αυτές που βάζουν σε τάξη την πραγματικότητα, που γίνονται νοήματα και μήτρες ιδεολογίας από τις οποίες παράγονται οι κοσμοθεωρίες. Στην ιστορία των μεγάλων ιδεών ξεχωριστοί άνθρωποι εκκίνησαν διαδικασίες προβληματισμού και αμφισβήτησης τής αξιωματικής ορθότητας τής διαλεκτικής σκέψης των ημερών τους, διαδικασίες που τελικώς διαφοροποίησαν την εποχή τους και άλλαξαν το ρου της ιστορίας. Οι άνθρωποι αυτοί και οι ιδέες που κόμισαν στον πολιτισμό επηρέασαν βαθιά την πολιτική σκέψη και επαναπροσδιόρισαν το μέτρο του τι είναι κοινωνικά καλό και τι όχι.  Δημιούργησαν νόμους τής λογικής επειδή αφενός έβαλαν σε δεύτερη μοίρα τον ατομικισμό δίνοντας χώρο στη συλλογικότητα και στην κοινωνική συνείδηση κι αφετέρου επειδή φορέας τους υπήρξε πάντα ο ορθολογισμός και η πειθώ. Στην Ελλάδα των ημερών μας, στη μοναρχική δημοκρατία όπως εύστοχα την έχει χαρακτηρίσει σε άρθρο του ο Χρήστος Γιανναράς[1], η διαλεκτική της κοινωνίας μοιάζει να έχει ατονήσει από τη στιγμή που ο ορθολογισμός υποτάσσεται στο κομματικό δόγμα, το οποίο έχει αναχθεί σε μέτρο για όλα τα πράγματα. Ποια είναι λοιπόν η πολιτική φιλοσοφία που κυριαρχεί στη χώρα μας σήμερα;

Είναι πράγματι ομολογία κυβερνητικής αποτυχίας η χρήση κρατικής βίας όταν η πειθώ… δεν πείθει! Η διαχείριση τής εξουσίας χωρίς τη συνδρομή της διαφάνειας και του ορθού λόγου στη λήψη των αποφάσεων καθιστά εύκολη λύση τη χρήση τού παραλόγου επιχειρήματος πως το δίκαιο ταυτίζεται με τη δύναμη επιβολής του διότι αλλιώς δε θα μπορούσε να εφαρμοστεί. Δυστυχώς, η διαπίστωση αυτή μοιάζει τόσο αυτονόητα σωστή ώστε πολιτικοί (δυστυχώς και πολίτες) δεν κατανοούν το γεγονός ότι το δίκαιο και η ισχύς του πηγάζει κι εδράζεται στη δύναμη τής κοινωνίας και στη συλλογικότητά της και όχι στον φορέα που το διαχειρίζεται προσωρινά ως έχων την ευθύνη της διακυβέρνησης. Αυτό ακριβώς το σημείο, όταν καταστεί ξεκάθαρο, είναι που δημιουργεί την πολιτική υποχρέωση που επιτάσσει οι κυβερνώντες να μεριμνούν για την κοινωνική ειρήνη και τη διασφάλιση τού μέλλοντος με τρόπους και μεθόδους μη βίαιους. Υποχρέωση που πρέπει να είναι αυτονόητη στη Δημοκρατία ενώ ταυτόχρονα θα έπρεπε να είναι και συνυφασμένη με το εφήμερο δικαίωμα τού άρχειν καθόσον αυτή η προσωρινότητα είναι που αποτρέπει, θεωρητικά τουλάχιστον, τον κυνισμό από το να γίνει διαχειριστής της εξουσίας. Όταν μια κυβέρνηση αποτυγχάνει να διασφαλίσει με την πειθώ την κοινωνική ειρήνη, διασπείρει πλαστούς κινδύνους ώστε να νομιμοποιήσει τη βία ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την έμφυτη ανασφάλεια τής ύπαρξης του ανθρώπου-πολίτη, η οποία με τη σειρά της οδηγεί τις κοινωνικές τάξεις στην απώλεια της συλλογικής συνείδησης με πρόδηλο σκοπό τα κέντρα εξουσίας να μπορούν να διαχειριστούν με μεγαλύτερη άνεση μεμονωμένους ανθρώπους και αποσαθρωμένες κοινωνίες.

Σε μια εποχή που το δημοκρατικό ingenium αποδεικνύεται πως δεν μπορεί να διατηρήσει τον πραγματικό του χαρακτήρα όλα μοιάζουν πιθανά. Είναι γεγονός πως τα ηθικά κριτήρια έχουν πάψει προ πολλού να κινητοποιούν υπουργούς και πρωθυπουργούς, έστω κι αν αυτοί αυτοπαρουσιάζονται ως δημοκράτες. Το κοινό μυστικό που υπεκφεύγει καθημερινά τής συνειδήσεώς μας είναι πως οι δημοκρατίες είναι θνητές και πληγώνονται βαθύτατα από την ευρεία, αδιάκριτη και πολλές φορές αδικαιολόγητη χρήση της κρατικής βίας. Αν αναζητήσουμε λοιπόν την απάντηση στο ερώτημα περί του ποια είναι η πολιτική φιλοσοφία που κυριαρχεί στη χώρα μας δε θα πρέπει να ξεχνάμε πως η έσχατη λύση ακόμα και στην πιο ακραία κατάσταση στη Δημοκρατία δεν είναι η βία αλλά η πειθώ και οι λέξεις που βάζουν σε τάξη την πραγματικότητα. Ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να είναι…


[1] Μοναρχική δημοκρατία, Χρήστος Γιανναράς – Εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» 13/12/2020

Από το άρθρο

Στην Ελλάδα των ημερών μας, στη μοναρχική δημοκρατία όπως εύστοχα την έχει χαρακτηρίσει σε άρθρο του ο Χρήστος Γιανναράς, η διαλεκτική της κοινωνίας μοιάζει να έχει ατονήσει από τη στιγμή που ο ορθολογισμός υποτάσσεται στο κομματικό δόγμα, το οποίο έχει αναχθεί σε μέτρο για όλα τα πράγματα.

Διαβάστε κι αυτά

Αρθρογραφία
Οι κορυφές, συνήθως, είναι οξείες!
Οι κορυφές, συνήθως, είναι οξείες!

Οι κορυφές, συνήθως, είναι οξείες!

Μια διασταλτικά παραστατική απεικόνιση της αυτοπραγμάτωσης του ανθρώπου μέσα στον κοινωνικό ιστό τού τόπου που δραστηριοποιείται, θα μπορούσε να αποτελέσει η προσπάθεια κατάληψης της καλύτερης δυνατής θέσης στις καρέκλες των επισήμων! Ενίοτε δε, και η (επικοινωνιακή) εξαγορά της, όταν τα προσόντα και η ρητορική ικανότητα δεν είναι αρκούντως επαρκή.

Αρθρογραφία
Λαϊκισμός και κατασκευή ενόχων!
Λαϊκισμός και κατασκευή ενόχων!

Λαϊκισμός και κατασκευή ενόχων!

Ο λαϊκισμός στις μέρες μας ενδεχομένως να είναι μια από τις σοβαρότερες απειλές που γνώρισε ποτέ η Δημοκρατία και η ελευθερία στον πλανήτη μας. Η προϋπόθεση συνοχής της κοινωνίας, ως δομικός λειτουργικός φορέας της Δημοκρατίας, τελεί υπό κατάρρευση. Τι θα μπορούσε λοιπόν να αποτελέσει αντίδοτο στον λαϊκισμό και σε όσα αυτός δυσμενώς επιφέρει στην κοινωνία μας; Πιθανόν να είναι η λογική σκέψη...

Αρθρογραφία
Κατεβαίνοντας προς το 2025…
Κατεβαίνοντας προς το 2025…

Κατεβαίνοντας προς το 2025…

Η Δύση έμαθε από νωρίς να συνδέει την ελευθερία, την επιστήμη, τη δημοκρατία αλλά και το ίδιο το αύριο με το οικονομικό κέρδος. Εφηύρε χρηματιστήρια, τράπεζες, τόκους, άγχος και άχθος αβάσταχτο για τους ώμους των πολιτών, διαλύοντας την πρωτογενή τους επιθυμία για συμμετοχική αλληλεπίδραση στον κοινό βίο.

ΑρθρογραφίαΤοπική Αυτοδιοίκηση
Τόπος και ου-τοπία!
Τόπος και ου-τοπία!

Τόπος και ου-τοπία!

Σε έναν δήμο που έχει ήδη υποφέρει δραματικά κι έχει υποστεί ανήκεστο βλάβη από τα μνημόνια και την εικοσαετή λιτότητα, η επιβολή αυξημένων δημοτικών τελών είναι σχεδόν βέβαιο πως θα λειτουργήσει αδυσώπητα και οριζοντίως προς την επιδείνωση της κατάστασης των πολιτών του και, αν όχι προς την περαιτέρω κατάρρευση, προς την επώδυνη επιχειρηματική επιβάρυνση των επαγγελματιών της περιοχής, η δραστηριότητα των οποίων αποτελεί εν πολλοίς τον ακρογωνιαίο λίθο της οικονομίας του Δήμου Λαμιέων.

Αρθρογραφία
Φανατισμένα αμνοερίφια
Φανατισμένα αμνοερίφια

Φανατισμένα αμνοερίφια

Είναι άξιο απορίας γιατί μέσα στη λειτουργία της Δημοκρατίας, το ίδιο το πολίτευμα να επιτρέπει, ή έστω να ανέχεται, την εμφάνιση φανατικών μορφωμάτων, τα οποία δρουν καταφανώς εις βάρος του; Τι είναι αυτό που καθιστά τη Δημοκρατία δεκτική σε τέτοια φαινόμενα;

ΑρθρογραφίαΤοπική Αυτοδιοίκηση
Εχθρός της Αυτοδιοίκησης ο εμπειρισμός και η διοικητική αγνωσία
Εχθρός της Αυτοδιοίκησης ο εμπειρισμός και η διοικητική αγνωσία

Εχθρός της Αυτοδιοίκησης ο εμπειρισμός και η διοικητική αγνωσία

Η επικίνδυνη αμεριμνησία του πολιτικαντισμού δεν είναι συμβατή ούτε με το θεσμικό ρόλο της Αυτοδιοίκησης ούτε με την ενάργεια που πρέπει να τη διακρίνει. Το ίδιο σημαντικά ασύμβατη είναι η διοικητική αγνωσία αλλά και ο εμπειρισμός. Η παραλυτικά μικρονοϊκή αντίληψη ότι τοπική αυτοδιοίκηση σημαίνει νομή εξουσίας χωρίς το αντίστοιχο γνωσιακό υπόβαθρο, ούτε μπορεί ούτε πρέπει να αποτελεί πολιτικό κανόνα, αν βεβαίως ο στόχος είναι οι Οργανισμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να λειτουργούν ορθολογικά όντως ως σύγχρονοι οργανισμοί στο πλαίσιο και στα πρότυπα των ευρωπαϊκών δεδομένων. Είναι όμως νοητό το… αυτονόητο;