Στην αρχετυπική Δημοκρατία, έτσι όπως γεννήθηκε από τους Έλληνες χιλιάδες χρόνια πριν, όταν κάποιος είχε καταδικαστεί σε θάνατο έπρεπε ο ίδιος είτε να πιεί μόνος του το κώνειο είτε να αυτοεξοριστεί. Δεν υπήρχε περίπτωση να του χορηγηθεί το θανατηφόρο υγρό δια της βίας ούτε να ασκηθεί κάποιου άλλου είδους βίας εναντίον του. Στην αρχαία Αθήνα άλλωστε δεν υπήρξαν ποτέ σωματικές ποινές εις βάρος των πολιτών της, αφού θα είχαν ως συνέπεια να βεβηλωθεί το σώμα του ανθρώπου το οποίο εθεωρείτο ιερό. Οποιοδήποτε νοήμον ον, τότε αλλά και τώρα, για να πιει αυτοθέλητα το κώνειο δυνάμει απόφασης ενός θεσμικού πολιτειακού οργάνου, πρέπει να διαθέτει υψηλότατη αίσθηση του βάρους της ευθύνης που κουβαλά έναντι της δημοκρατικής του συνείδησης. Πρέπει να διαθέτει εκείνη τη σπάνια -και δυσεύρετη σήμερα- αντίληψη της σημαντικότητας και της σπουδαιότητας των κοινών που υπερτερούν έναντι ακόμα και στην ίδια του την προσωπικότητα (πρότερον δε τη φύσει πόλις ή οικία και έκαστος ημών έστιν[1]). Υπάρχουν άραγε στις μέρες μας τέτοιοι άνθρωποι και δη, πολιτικοί;
Η περίπτωση του Νοσοκομείου Λαμίας αποτελεί ίσως ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα τα οποία φανερώνουν την παντελή έλλειψη δημοκρατικής αιδούς! Παρά τις διαρκείς και συνεχόμενες κραυγές αγωνίας των γιατρών που υπηρετούν σ’ αυτό, δεν φαίνεται το Υπουργείο Υγείας αλλά και οι πολιτικοί του τόπου μας να αντιλαμβάνονται τις ευθύνες τους ώστε με κάθε τρόπο να εξασφαλιστεί η ορθή επιστημονική και υγειονομική του λειτουργία. Η Ένωση Νοσοκομειακών Ιατρών Λαμίας (Ε.Ν.ΙΑ.Λ.) στις 6 του Οκτώβρη εξέδωσε, για πολλοστή φορά, δελτίο τύπου στο οποίο αναφέρει τις σημαντικότατες ελλείψεις σε ιατρικό προσωπικό καθώς και τη σοβαρότητα της δυσλειτουργικής και αντιεπιστημονικής κατάστασης που επικρατεί. Πιστοποιείται δηλαδή από τους κατεξοχήν αρμόδιους, ότι το Νοσοκομείο Λαμίας αφενός δεν λειτουργεί σύμφωνα με την πάγια επιστημονική πρακτική και αφετέρου χωρίς να πληρούνται οι επιταγές τού Συντάγματος της Ελλάδας[2] και, προφανώς, των σχετικών νομοθετικών προβλέψεων. Τούτη η καθιερωμένη ευθεία αξίωση των πολιτών έναντι του κράτους, να τους παρέχονται δηλαδή οι αρμόζουσες υγειονομικές υπηρεσίες όταν υπάρχει ανάγκη γι’ αυτές, δεν βρίσκει εν τοις πράγμασι εφαρμογή στον τόπο μας, όπως βεβαιώνουν οι γιατροί. Η εισαγγελική χρεία για τη διενέργεια έρευνας τυχόν ευθυνών για τα καταγγελλόμενα από την Ε.Ν.ΙΑ.Λ. ίσως να μην ενδείκνυται καθόσον το πρόβλημα είναι πρωτίστως πολιτικό και όχι ποινικό. Ποιος άλλωστε έχει την ευθύνη της πλήρους, ή έστω της ικανής, στελέχωσης του Νοσοκομείου Λαμίας με ιατρικό προσωπικό σύμφωνα με το προβλεπόμενο οργανόγραμμα λειτουργίας του αν όχι οι αποφασίζοντες αρμόδιοι πολιτικοί; Και ποιος είναι εκείνος που θα φέρει την ηθική (και όχι μόνο) ευθύνη αν το πολιτικό πρόβλημα μετεξελιχθεί σε ποινικό στην περίπτωση που κινδυνεύσουν ανθρώπινες ζωές λόγω της ελλιπούς στελέχωσης του Νοσοκομείου;
Είναι γεγονός ότι υπάρχει μια δυσαρμονία μεταξύ των οφειλόμενων και των πραγματικώς παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στο Νοσοκομείο της Λαμίας, και τούτο εν πολλοίς είναι αυταπόδεικτο από τη βιωματική εμπειρία ενός εκάστου εξ ημών που το έχει επισκεφθεί αποζητώντας ίαση για τον ίδιο ή για τους οικείους του. Το ζήτημα όμως που έχει προκύψει και είναι πλέον χρονίζον δεν περιορίζεται μόνο εκεί. Είναι ίσως σπουδαιότερο το γεγονός ότι υπάρχει ευρέως διαδεδομένος και διάχυτος μέσα στην τοπική μας κοινωνία και στους συμπολίτες μας, ο φόβος για το τι μέλλει γενέσθαι στην περίπτωση που βρεθούν στην ανάγκη να τους παρασχεθούν υγειονομικές υπηρεσίες από το Νοσοκομείο Λαμίας στην περίπτωση σοβαρής ή έκτακτης ασθένειας. Και τούτος ο φόβος, ο οποίος λειτουργεί σαν το καταστρεπτικό σαράκι που κατατρώει τη σάρκα του ξύλου, τρώει αδιακρίτως και ασταμάτητα και τη σάρκα της κοινωνίας μας. Άνθρωποι μεταναστεύουν από τον τόπο, ειδικά εκείνοι που υποφέρουν από χρόνια ή δυσίατα νοσήματα ή είναι ηλικιωμένοι, προκειμένου να βρεθούν κοντά σε πραγματικά λειτουργούσες, κατά τα επιστημονικά πρότυπα, δομές υγείας. Ένα νοσούν νοσοκομείο δεν είναι ευθύνη των γιατρών για να το επαναφέρουν στην ορθή του λειτουργία στελεχώνοντάς το με υγειονομικό προσωπικό αλλά των πολιτικών μέσα στα πλαίσια της δημοκρατικής και συνταγματικής λειτουργίας του κράτους. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι απλό: Ποιος έχει αντιληφθεί πραγματικά το βάρος της ευθύνης του για τη δυσλειτουργία του Νοσοκομείου Λαμίας και για την ασχήμια του απέναντι στη Δημοκρατίας μα ώστε, τουλάχιστον, να αυτοεξοριστεί δια παντός από τον, κατά τα άλλα, όμορφο τόπο μας;
[1] Αριστοτέλης Πολιτικά
[2] Άρθρο 5 παρ. 5 του Συντάγματος της Ελλάδας. «Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας […]»