Είναι ίσως η πρώτη φορά στην ιστορία του πλανήτη που εν μέσω μιας πανδημίας η Επιστήμη κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα να δημιουργήσει ένα πανίσχυρο όπλο για την αντιμετώπισή της. Έστω κι αν ένα διόλου αμελητέο τμήμα τού πληθυσμού αποφεύγει να το χρησιμοποιήσει, το εμβόλιο φαίνεται πως έχει μειώσει τις επιπτώσεις της κρίσης όχι μόνο σε υγειονομικό επίπεδο αλλά και σε οικονομικό και κοινωνικό. Στην κλεψύδρα του χρόνου, τούτο το καινοφανές κατόρθωμα σημειώθηκε με ανεξίτηλο μελάνι υποδεικνύοντας το γεγονός ότι ακόμα και μέσα στους καιρούς των δεινών δεν χάνεται a priori η δυνατότητα του ανθρώπου να παλεύει και να διεκδικεί ένα φωτεινότερο μέλλον.
Νέες και περισσότερο αποτελεσματικές θεραπείες για τον κορωναϊό είναι ήδη προ των πυλών και αναμένεται σύντομα να τεθούν στη διάθεση των ανθρώπων. Oι κοινωνίες όμως έχουν ήδη πληγωθεί βαθύτατα και αναζητούν διεξόδους για την επιστροφή τους στην προπανδημική κατάσταση. Στη χώρα μας, μαζί με τις επιπτώσεις που έφερε ο ιός covid-19, τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα δεν φαίνεται να έχουν αντιμετωπιστεί. Η ανεργία παραμένει σταθερά υψηλή, το χρέος αδυνατεί να περιοριστεί, το δημογραφικό πρόβλημα εντείνεται, η φτώχεια καλπάζει, τα νοικοκυριά αδυνατούν να ζεσταθούν το χειμώνα, οι οικονομικές ανισότητες διευρύνονται ενώ η κοινωνική δικαιοσύνη μοιάζει περισσότερο με κενό ευχολόγιο στα επιχειρήματα της πολιτικής παρά με γεγονός που εφαρμόζεται στην πράξη.
Είναι αλήθεια ότι η ανάσταση προϋποθέτει θάνατο. Η επόμενη χρονιά, που απέχει μόλις λίγες ημέρες από σήμερα, θα μπορούσε να αποτελέσει για την Ελλάδα μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αφήσει πίσω της όλες εκείνες τις παθογένειες που χρόνια τη βασανίζουν και να προχωρήσει σε γενναίες μεταρρυθμίσεις. Πρωτίστως δε, να προχωρήσει σε ουσιαστικές αλλαγές στην ίδια την πολιτική σκέψη, η οποία καλό θα ήταν επιτέλους να απαγκιστρωθεί από την επικίνδυνη κι επιζήμια ματαιοδοξία τής καρέκλας εξουσίας και να μετουσιωθεί ιδέα ανατροπής των κατεστημένων θεσμών που δεν υπηρετούν την κοινωνία σωστά. Ο θάνατος όλων εκείνων των θεσμικών αστοχιών και των αντιλήψεων που λειτουργούν ως τροχοπέδη για τη χώρα, αποτελεί αναγκαία και ικανή προϋπόθεση ώστε να αναμορφωθούν και να εκσυγχρονιστούν θεσμοί όπως η δημόσια διοίκηση, η εκπαίδευση, το φορολογικό σύστημα, η ασφάλεια δικαίου, η τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και το ίδιο το κοινωνικό κράτος. Αναπάντεχο αλλά αληθινό παράδειγμα αλλαγής η ίδια η Ευρώπη, που παρά τα μεγάλα γραφειοκρατικά της προβλήματα, τα οποία σε πλείστες περιπτώσεις την έχουν καταστήσει έρμαιο μιας δυσλειτουργικής αδράνειας, έδειξε σημαντικά και χρήσιμα αντανακλαστικά τα τελευταία δύο χρόνια για να προστατέψει τους πολίτες της αλλά και τη ίδια της την ύπαρξη. Αποφάσισε να προμηθευτεί τα εμβόλια ως Ένωση για να αποφευχθούν αθέμιτοι ανταγωνισμοί ενώ την ίδια στιγμή δεν δίστασε να προχωρήσει και στην αμοιβαιοποίηση του χρέους που προέκυψε από την εξόχως δύσκολη συγκυρία. Τέτοια καλά παραδείγματα καλό είναι να μην τα αφήνουμε να ξεθωριάζουν!
Με μια καθημερινότητα που μοιάζει σαν μοιρολατρική αποδοχή της μετριότητας στη βάση τού αναπόφευκτου, η κατάσταση στη χώρα μας συνθέτει ένα κάδρο αταραξίας στο πολιτικό γίγνεσθαι σαν να ζούμε μέρες ανέμελης ιστορίας. Η έλλειψη ουσιαστικής πολιτικής για το σχεδιασμό τής επόμενης μέρας είναι κάτι περισσότερο από προφανής στην κοινωνία, γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο να θεωρηθεί η πανδημική κρίση ως άλλοθι αδράνειας. Ακόμα και ορισμένες προσπάθειες που έγιναν προς το σκοπό τού θεσμικού εκσυγχρονισμού, όπως η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, είδαμε πως σχεδιάστηκε πρόχειρα και με σοβαρά νομικά σφάλματα, όπως έδειξε η σχετική απόφαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει πια τις εξελίξεις ούτε έχει την πολυτέλεια να σέρνεται πίσω από το χρόνο που αμείλικτα τρέχει προς τα εμπρός. Η αδράνεια δεν είναι η επιβεβλημένη οδός στους δύσκολους καιρούς και δεν μπορεί να αποτελέσει δεκανίκι αποποίησης ευθυνών κατά τον ίδιο τρόπο που η φουρτούνα δεν μπορεί να δώσει άλλοθι στον καπετάνιο. Το δρόμο άλλωστε αν δεν τον βρεις, τον φτιάχνεις. Αν βεβαίως το επιθυμείς και συνάμα είσαι ικανός οδοπλάστης!