Ακολουθήστε με στο Facebook

26.10.2023

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Τα σύγχρονα μουσεία

Γ Λυκείου, Κριτήρια αξιολόγησης

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου

Τα σύγχρονα μουσεία

του Κωνσταντίνου Μάντη

Κείμενο I: Τα σύγχρονα μουσεία
[1] Οι κοινωνικές, πολιτικές, επιστημονικές, επιστημολογικές και πολιτισμικές αλλαγές που χαρακτηρίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες, κυρίως από τα μέσα του 20ού αιώνα και ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν δημιουργήσει νέα πλαίσια για τα μουσεία. Ένας έντονος μουσειολογικός διάλογος και νέες πρακτικές έχουν αλλάξει και συνεχώς αλλάζουν τη μορφή και τον χαρακτήρα των μουσείων στην εποχή μας. Τα σύγχρονα μουσεία επιδιώκουν να προσαρμόζονται στις νέες κοινωνικές συνθήκες και, μεταξύ άλλων, να αναπτύσσουν συνειδητή επικοινωνιακή πολιτική που μπορεί να τα καθιστά λειτουργικά, βιώσιμα αλλά και φιλικά προς το ευρύ κοινό. Βασικός σκοπός τους δεν είναι πλέον η προστασία και η προβολή του υλικού πολιτισμικού πλούτου, αλλά και η ουσιαστική επικοινωνία με το κοινό τους.
[2] Η σύνθετη διασύνδεση των μουσειακών αντικειμένων και των μουσείων με το κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον αποτυπώθηκε καθαρά στον ορισμό του μουσείου, όπως αυτός διατυπώθηκε το 1974 από το Διεθνές Συμβούλιο των Μουσείων: «Ένα μουσείο είναι ένα μη κερδοσκοπικό, μόνιμο ίδρυμα, στην υπηρεσία της κοινωνίας και της ανάπτυξής της και ανοικτό στο κοινό, το οποίο αποκτά, συντηρεί, ερευνά, κοινοποιεί και εκθέτει υλικές μαρτυρίες για τους ανθρώπους και το περιβάλλον τους με το σκοπό της μελέτης, της εκπαίδευσης και της ψυχαγωγίας».
[3] Το μουσείο συνδέεται με την κοινωνική πραγματικότητα μέσα στην οποία λειτουργεί, την ανάπτυξη της οποίας εξυπηρετεί. Το μουσείο δεν είναι ιδιωτική υπόθεση, ακόμα κι αν είναι ιδιωτικό ίδρυμα· είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ευρύτερη κοινωνική, πολιτική και πολιτισμική πραγματικότητα, η οποία καθορίζει τις μορφές, τους όρους και τους σκοπούς της λειτουργίας του.
[4] Γενικά τα μουσεία στην εποχή μας λειτουργούν ως χώροι συνάντησης, διαλόγου και επικοινωνίας διαφόρων και διαφορετικών κοινωνικών και πολιτισμικών κόσμων, γι’ αυτό και η φυσιογνωμία τους διαμορφώνεται με βάση την επικοινωνιακή πολιτική που ασκούν. Τα σύγχρονα μουσεία επιδιώκουν ουσιαστικό διάλογο με το κοινό τους. Αν τα μουσεία του 19ου αιώνα ασκούσαν τον παιδευτικό ρόλο τους παρέχοντας ακαδημαϊκή γνώση προς παθητική κατανάλωση από το κοινό, τα σύγχρονα μουσεία ασκούν τον παιδευτικό, αλλά και τον ευρύτερο κοινωνικό και πολιτιστικό ρόλο τους, με βάση την επικοινωνία και το διάλογο που επιδιώκουν να αναπτύσσουν με το κοινό τους.
[5] Παρά το άνοιγμα των σύγχρονων μουσείων προς την κοινωνία και τον ουσιαστικό διάλογο που επιδιώκουν με το κοινό τους, δεν μειώθηκαν οι πολιτικές διαστάσεις των μουσείων ως χώρων εξουσίας. Αν και τα σύγχρονα μουσεία λειτουργούν με βάση μια πλατιά επικοινωνιακή πολιτική, που τα καθιστά, τυπικά, ανοικτά σε όλους, ορισμένες κατηγορίες ατόμων και κοινωνικών ομάδων έχουν ή μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά.
[6] Οι πολιτικές διαστάσεις των μουσείων συνδέονται κυρίως με τη δυνατότητά τους να συγκροτούν και να προβάλλουν «αντικειμενικές» όψεις της πραγματικότητας και να παράγουν και να καλλιεργούν αντίστοιχους τύπους γνώσης. Οι πολιτικές διαστάσεις των μουσείων συνδέονται, επίσης, με το προνόμιο αυτών που έχουν πρόσβαση στα μουσεία, που μπορούν να τα «διαβάζουν» και να αξιοποιούν δημιουργικά την αντίστοιχη γνώση. Γι’ αυτό και η μουσειακή εκπαίδευση έχει, μεταξύ άλλων, και πολιτική σημασία, καθώς επιδιώκει να καταστήσει όλους και από μικρή ηλικία, κατά το δυνατόν, ικανούς να αξιοποιούν το δικαίωμά τους στην ουσιαστική πρόσβαση και δημιουργική αξιοποίηση των μουσείων και, γενικότερα, του ευρύτερου υλικού πολιτισμού.Ειρήνη Νάκου, 2001. Μουσεία: Εμείς, τα πράγματα και ο πολιτισμός. Αθήνα: νήσος, σ. 124-127. (Διασκευασμένο απόσπασμα, 507 λέξεις. Ακολουθείται η ορθογραφία του πρωτοτύπου.)Κείμενο II: «Βρετανικό μουσείο»
(Ελγίνου μάρμαρα)

Στην ψυχρή του Μουσείου αίθουσα
την κλεμμένη, ωραία, κοιτώ
μοναχή Καρυάτιδα.
Το σκοτεινό γλυκύ της βλέμμα
επίμονα εστραμμένο έχει
στο σφριγηλό του Διονύσου σώμα
(σε στάση ηδυπαθείας σμιλευμένο)
που δυό βήματα μόνον απέχει.
Το βλέμμα το δικό του έχει πέσει
στη δυνατή της κόρης μέση.
Πολυετές ειδύλλιον υποπτεύομαι|
τους δυό αυτούς να ‘χει ενώσει.
Κι έτσι, όταν το βράδυ η αίθουσα αδειάζει
απ’ τους πολλούς, τους θορυβώδεις επισκέπτες,
τον Διόνυσο φαντάζομαι
προσεκτικά απ’ τη θέση του να εγείρεται
των διπλανών γλυπτών και αγαλμάτων
την υποψία μην κινήσει,
κι όλος παλμό να σύρεται
τη συστολή της Καρυάτιδας
με οίνον και με χάδια να λυγίσει.

Δεν αποκλείεται όμως έξω να ‘χω πέσει.
Μιαν άλλη σχέση ίσως να τους δένει
πιο δυνατή, πιο πονεμένη:
Τις χειμωνιάτικες βραδιές
και τις εξαίσιες του Αυγούστου νύχτες
τους βλέπω,
απ’ τα ψηλά να κατεβαίνουν βάθρα τους,
της μέρας αποβάλλοντας το τυπικό τους ύφος,
με νοσταλγίας στεναγμούς και δάκρυα
τους Παρθενώνες και τα Ερεχθεία που στερήθηκαν
στη μνήμη τους με πάθος ν’ ανεγείρουν.

Κική Δημουλά, Ποιήματα, Ίκαρος

[Το μη λογοτεχνικό κείμενο και μέρος των θεμάτων έχουν αντληθεί από το study4exams.]

ΘΕΜΑ Α
Να παρουσιάσετε συνοπτικά, σε 60-70 λέξεις, το περιεχόμενο των τριών πρώτων παραγράφων του κειμένου.

Λόγω των κοινωνικών και πολιτισμικών αλλαγών, τα σύγχρονα μουσεία αναπροσαρμόζονται, για να ανταποκρίνονται στις τρέχουσες κοινωνικές συνθήκες. Επιδιώκουν τη διασφάλιση της επικοινωνίας με το κοινό τους, ώστε να είναι λειτουργικά, αλλά και οικονομικώς βιώσιμα. Όπως, μάλιστα, τονίζεται στον ορισμό του μουσείου, τα ιδρύματα αυτά βρίσκονται στην υπηρεσία της κοινωνίας και αποσκοπούν στην ανάπτυξή της. Στόχος τους, έτσι, δεν είναι μόνο η προστασία και προβολή πολιτισμικών τεκμηρίων, αλλά κι η διασύνδεσή τους με την επικρατούσα κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα.

ΘΕΜΑ Β
Β1Με βάση το κείμενο, να αντιστοιχίσετε κάθε μια από τις αριθμημένες φράσεις / προτάσεις με εκείνη από τις ακόλουθες προτεινόμενες φράσεις που τη συμπληρώνει νοηματικά.

1. Βασικός σκοπός των σύγχρονων μουσείων είναι:
α. αποκλειστικά η επίδειξη των επιτευγμάτων του παρελθόντος.
β. αφενός η διαφύλαξη και ανάδειξη του πολιτισμικού παρελθόντος και αφετέρου η ανάπτυξη γνήσιου διαλόγου με τους επισκέπτες.
γ. μόνο η παροχή εκπαίδευσης στους νέους.

2. Τα μουσεία λειτουργούν:
α. ανεξάρτητα από την κοινωνία.
β. ως ιδιωτικές επιχειρήσεις.
γ. σε αλληλεπίδραση με την κοινωνία.

3. Η φυσιογνωμία των σύγχρονων μουσείων διαμορφώνεται:
α. από τον τρόπο προσέγγισης του κοινού τους.
β. από τον χώρο στον οποίο βρίσκονται.
γ. από το περιεχόμενό τους.

4. Τα σύγχρονα μουσεία:
α. είναι ανοικτά σε όλους.
β. έχουν ακαδημαϊκό προσανατολισμό.
γ. διακρίνονται από πολιτική ουδετερότητα.

5. Στόχος της μουσειακής εκπαίδευσης είναι:
α. να δημιουργήσει ειδικούς μουσειολόγους.
β. να καταστήσει το περιεχόμενο των μουσείων προσιτό σε όλους ανεξαιρέτως.
γ. να διαμορφώσει παθητικούς καταναλωτές της ιστορικής γνώσης.

1 = β
2 = γ
3 = α
4 = α
5 = β

Β2.αΈνας από τους τρόπους ανάπτυξης της 4ης παραγράφου είναι αυτός της σύγκρισης-αντίθεσηςΝα εξηγήσετε πως ο συγκεκριμένος τρόπος ανάπτυξης εξυπηρετεί την πρόθεση της συγγραφέως.

Η συγγραφέας αξιοποιεί τη σύγκριση-αντίθεση ως έναν από τους τρόπους ανάπτυξης της συγκεκριμένης παραγράφου προκειμένου να διαφανεί εναργέστερα η διαφοροποίηση που παρουσιάζεται στον τρόπο λειτουργίας και τη στόχευση των σύγχρονων μουσείων σε σχέση με το παρελθόν. Σε αντίθεση, έτσι, με το 19ο αιώνα, στο πλαίσιο του οποίου η παιδευτική αποστολή των μουσείων εκπληρωνόταν με τη στείρα παροχή ακαδημαϊκής γνώσης, τα σύγχρονα μουσεία εκπληρώνουν τον στόχο αυτό, όπως και τη γενικότερη κοινωνική και πολιτιστική τους αποστολή, μέσα από τη διαμόρφωση ενός κλίματος επικοινωνίας και διαλόγου με το κοινό τους. Η διαπίστωση αυτή που προκύπτει από τη σύγκριση με το παρελθόν ενισχύει την πρόθεση της συγγραφέως να αναδείξει τη δραστική αλλαγή που έχει επέλθει στον χαρακτήρα των σύγχρονων μουσείων, τα οποία επιδιώκουν πλέον όχι μόνο τη διαμόρφωση μιας σχέσης επικοινωνίας με το κοινό τους, αλλά και να αποτελούν χώρους διαλόγου, επικοινωνίας και γνωριμίας μεταξύ διαφόρων πολιτισμών.

Β2.βΣτη 2η παράγραφο του κειμένου παρατίθεται αυτούσιος ο ορισμός των μουσείων, όπως διατυπώθηκε από το Διεθνές Συμβούλιο των ΜουσείωνΝα γράψετε πώς λειτουργεί η αυτούσια παράθεση του συγκεκριμένου ορισμού στο κείμενο, όσον αφορά την πειστικότητα των θέσεων που αναπτύσσει η συγγραφέας.Η συγγραφέας παραθέτει αυτούσιο τον ορισμό του Διεθνούς Συμβουλίου των Μουσείων, προκειμένου να ενισχύσει τη θέση της «για τη σύνθετη διασύνδεση των μουσειακών αντικειμένων και των μουσείων με το κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον». Η αυτούσια παράθεση λειτουργεί ως τεκμήριο. Ενισχύεται η αξιοπιστία του κειμένου το οποίο έχει τα χαρακτηριστικά επιστημονικού λόγου (επίκληση στη λογική και ενίσχυση του ήθους του πομπού).Β3Να εντοπίσετε πέντε δείκτες (λέξεις, φράσεις) που συμβάλλουν στη συνοχή του κειμένου στις παραγράφους 4-6 και βοηθούν στη συγκρότηση του νοήματος /στην αλληλουχία των νοημάτωνΝα γράψετε ποια νοηματική σχέση υποδεικνύει στο κείμενο κάθε μια από τις λέξεις και φράσεις που εντοπίσατε.

[4] Γενικά…: Συνοψίζει τα προηγούμενα και τα συνδέει με τα επόμενα.
[5] Παρά το άνοιγμα των σύγχρονων μουσείων προς την κοινωνία και τον ουσιαστικό διάλογο που επιδιώκουν με το κοινό τους… Αν και τα σύγχρονα μουσεία…: Εκφράζεται μια σχέση αντίθεσης και εναντίωσης, ανάμεσα στις επιδιώξεις των σύγχρονων μουσείων (ελεύθερη πρόσβαση σε όλους, διάλογος κ.λπ.) και τις διαπιστώσεις που προκύπτουν από την πραγματικότητα (αποκλεισμός ατόμων/ ομάδων…).
[6] …κυρίως…: Δίνεται έμφαση σε συγκεκριμένη δυνατότητα.
επίσης…: Προστίθεται ένα ακόμη δεδομένο στην πολιτική διάσταση των μουσείων.
Γι’ αυτό και η μουσειακή εκπαίδευση έχει…: Συνοψίζονται οι λόγοι που έχουν αναφερθεί πρωτύτερα (αίτια) και καθιστούν αναγκαία τη μουσειακή εκπαίδευση (αποτέλεσμα).

Εναλλακτικά:
Β3. «Οι πολιτικές διαστάσεις των μουσείων συνδέονται κυρίως με τη δυνατότητά τους να συγκροτούν και να προβάλλουν «αντικειμενικές» όψεις της πραγματικότητας και να παράγουν και να καλλιεργούν αντίστοιχους τύπους γνώσης.»
Τι θεωρείτε ότι εννοεί η συγγραφέας με το χωρίο αυτό; Να αναπτύξετε τη σκέψη της σε 70-80 λέξεις.Τα μουσεία μέσα από την κατάλληλη επιλογή και παρουσίαση των εκθεμάτων τους μπορούν να διαμορφώσουν μια θεωρητικώς «αντικειμενική» όψη της πραγματικότητας του παρελθόντος. Η αδιαμφισβήτητη εγκυρότητα των υλικών τεκμηρίων επιτρέπει τη συγκρότηση μιας συγκεκριμένης κάθε φορά αφήγησης, έστω κι αν είναι προφανές πως τα τεκμήρια αυτά δεν παρουσιάζουν τη συνολική εικόνα της πραγματικότητας, εφόσον αποκρύπτονται συνήθως οι ιδιαιτέρως αρνητικές πτυχές της. Υπ’ αυτή την έννοια η γνώση που αποκομίζει ο επισκέπτης του μουσείου περιορίζεται συνήθως στις στιγμές μεγαλείου ή στα σημαντικότερα επιτεύγματα του εκάστοτε πολιτισμού ή ιστορικής περιόδου.ΘΕΜΑ Γ
Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το βασικό μήνυμα του ποιήματος; Να το παρουσιάσετε αξιοποιώντας τους κατάλληλους κειμενικούς δείκτες. (150-200 λέξεις)

Το βασικό, κατά τη γνώμη μου, μήνυμα του ποιήματος είναι η ανάγκη επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα που «φιλοξενούνται» στο Βρετανικό μουσείο. Το μήνυμα αυτό προβάλλεται μέσα από τις σκέψεις του ποιητικού υποκειμένου, καθώς παρατηρεί δύο από τα γλυπτά αυτά, την Καρυάτιδα και τον Διόνυσο. Με τη χρήση επιθέτων το ποιητικό υποκείμενο επισημαίνει αφενός πως ο χώρος στον οποίο εκτίθενται δεν είναι ο κατάλληλος γι’ αυτά (ψυχρή αίθουσα) και πως βρίσκονται εκεί παρανόμως, έχοντας αποσπαστεί από το φυσικό τους χώρο (κλεμμένη, μοναχή Καρυάτιδα)‧ με τον αυτουργό της κλοπής να υπενθυμίζεται στον υπότιτλο του ποιήματος (Ελγίνου μάρμαρα). Το ποιητικό υποκείμενο διαπιστώνει μια ιδιαίτερη σχέση ανάμεσά τους, την οποία αρχικά ερμηνεύει ως ερωτική έλξη (Πολυετές ειδύλλιον υποπτεύομαι). Με τη χρήση, ωστόσο, ενός ασύνδετου σχήματος επισημαίνει πως ίσως η μεταξύ τους σχέση να είναι κατά πολύ ισχυρότερη (πιο δυνατή, πιο πονεμένη) και να σχετίζεται με την επίμονη νοσταλγία για την κοινή πατρίδα τους. Προχωρά, μάλιστα, στην παρουσίαση της δράσης των δύο προσωποποιημένων γλυπτών κατά τη διάρκεια της νύχτας -όχι ως υπόθεση, αλλά ως βεβαιότητα (τους βλέπω)-, όταν τους δίνεται η ευκαιρία να κατέβουν απ’ τα βάθρα τους και ν’ ανακαλέσουν στη μνήμη τους «με πάθος» τα μνημεία που έχουν στερηθεί.
Το αίτημα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και σημασία, εφόσον αποτελούν μέρος του πιο εμβληματικού ελληνικού μνημείου. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν έχουν γίνει ανάλογες αφαιρέσεις κι από άλλα μνημεία του τόπου μας, όπως υπονοείται από τη χρήση πληθυντικού αριθμού στο πλαίσιο του ποιήματος: «τους Παρθενώνες και τα Ερεχθεία».

ΘΕΜΑ Δ
Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων, στην προσπάθειά του να αναδείξει τον ρόλο των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, καθιέρωσε από το 1977 τη 18η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων. Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων και αξιοποιώντας στοιχεία του κειμένου που σας δόθηκε, να γράψετε άρθρο (350-400 λέξεων) για τη σχολική σας εφημερίδα, στο οποίο θα παρουσιάζετε τη γενικότερη προσφορά των μουσείων.

Η διαχρονική προσφορά των μουσείων

Η Διεθνής Ημέρα Μουσείων, η 18η Μαΐου, αποτελεί μια ιδανική αφορμή για όλους μας να διερευνήσουμε και να αποτιμήσουμε την πολύπλευρη προσφορά τους, η οποία εκτείνεται πέρα από τα όρια της απλής διαφύλαξης και ανάδειξης πολύτιμων ιστορικών και πολιτισμικών τεκμηρίων του παρελθόντος. Πρόκειται, άλλωστε, για χώρους που διαδραματίζουν καίριο παιδευτικό, κοινωνικό και ουσιωδώς ψυχαγωγικό ρόλο, φέρνοντας τους πολίτες σε επαφή τόσο με το δικό τους ιστορικό παρελθόν, όσο και με τον πλούτο άλλων κοινωνιών και πολιτισμών.
Μέσα από την οργανωμένη παρουσίαση των εκθεμάτων τους -όποια κι αν είναι η ειδικότερη ιστορική περίοδος ή ανθρώπινη δράση που καλύπτουν- παρέχουν τη δυνατότητα στους επισκέπτες τους να εμπλουτίσουν ουσιαστικά τις γνώσεις τους. Η άμεση επαφή με τα υλικά τεκμήρια, καθώς και οι διαφωτιστικές πληροφορίες που τα συνοδεύουν, επιτρέπουν σε κάθε επισκέπτη, ανεξάρτητα από το μορφωτικό του υπόβαθρο, να κατανοήσει και να εκτιμήσει την ιστορική αξία, το κάλλος ή την πρακτική χρήση των εκθεμάτων. Αποκομίζει, έτσι, ο επισκέπτης τους μια σαφή εικόνα είτε για τα επιτεύγματα προγενέστερων εποχών είτε για τη διαδρομή που έχει ακολουθηθεί στην εξέλιξη μιας ανθρώπινης δραστηριότητας.
Σημαντικός είναι, συνάμα, ο ρόλος που διαδραματίζουν σε ό,τι αφορά την επαφή και την επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών κόσμων. Η δυνατότητα των μουσείων να φιλοξενούν εκθέσεις από αντίστοιχα ιδρύματα άλλων χωρών, επιτρέπει στους επισκέπτες τους να γνωρίσουν την πολιτισμική και κοινωνική πορεία άλλων εθνοτήτων, υποβοηθώντας, έτσι, τη γνωριμία και την αλληλοκατανόηση μεταξύ των λαών. Κατά τρόπο παρόμοιο, ο επισκέπτης έχει άλλοτε τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με τα επιμέρους στάδια της κοινωνικής διαμόρφωσης του δικού του έθνους, και να κατανοήσει καλύτερα τις ποικίλες εναλλαγές που προκύπτουν κατά τη διάρκεια των χρόνων.
Πρωτίστως, ωστόσο, τα μουσεία συνιστούν ιδανική επιλογή για μια αμιγώς ψυχαγωγική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, ιδίως των νεότερων ανθρώπων, καθώς παρέχουν έναν άριστο συνδυασμό ανάδειξης υλικών τεκμηρίων και γνωστικών ερεθισμάτων. Η επαφή με τα έργα τέχνης, τα κοσμήματα, τα εργαλεία και τα όπλα παλαιότερων εποχών, προσφέρει στον επισκέπτη το υλικό εκείνο που ανασυνθέτει στα μάτια του τη ζωή, τη σκέψη, τις δεξιότητες και το πολιτισμικό επίπεδο παλαιότερων εποχών, προκαλώντας τον να αντλήσει τα δικά του συμπεράσματα. Η παράλληλη αυτή διαδικασία της θέασης έξοχων πολιτισμικών έργων και των ερωτημάτων που αναπόφευκτα γεννιούνται στη σκέψη του επισκέπτη, αποτελούν μια ιδιαιτέρως επωφελή ψυχαγωγική εμπειρία.
Με τη διαφύλαξη και ανάδειξη, επομένως, των υλικών τεκμηρίων που συγκροτούν την ιστορική ταυτότητα κάθε πολιτισμού και ενισχύουν τη συλλογική μνήμη των πολιτών, τα μουσεία διαδραματίζουν έναν διαχρονικά σημαντικό ρόλο σε κάθε κοινωνία. Εκπαιδεύουν, ψυχαγωγούν, αλλά και προσφέρουν τη δυνατότητα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης με άλλους λαούς, προωθώντας τόσο την ιστορική αυτογνωσία, όσο και την ουσιαστική εκτίμηση ξένων πολιτισμών.

Ιδέες και πληροφορίες που αντλούνται από το κείμενο αναφοράς:
– Τα σύγχρονα μουσεία επιδιώκουν συνειδητά μια επικοινωνιακή πολιτική προκειμένου να καταστούν λειτουργικά -αποτελεσματικά ως προς την υπηρέτηση των βασικών τους σκοπών-, βιώσιμα -επικερδή, ώστε να διασφαλίζουν αυτόνομα τη συνέχιση της λειτουργίας τους-, και φιλικά προς το ευρύ κοινό, ώστε να μην περιορίζονται οι επισκέπτες τους στη μερίδα εκείνων μόνο που έχουν ειδικές ή επαρκείς γνώσεις.
– Η αποστολή των μουσείων δεν είναι μονοσήμαντη, εφόσον σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό του μουσείου, υπηρετούν την κοινωνία και την ανάπτυξή της -ενίσχυση της πνευματικής καλλιέργειας, ιστορική αυτογνωσία, κατανόηση ιστορικής πορείας, ενθάρρυνση νέων επιδιώξεων, καθώς και ενίσχυση της τοπικής οικονομίας-, «αποκτούν», «συντηρούν», «ερευνούν», «κοινοποιούν και εκθέτουν» υλικές μαρτυρίες για τους ανθρώπους και το περιβάλλον τους με το σκοπό της μελέτης, της εκπαίδευσης και της ψυχαγωγίας.
– Τα μουσεία βρίσκονται σε άμεση σύνδεση με την ευρύτερη κοινωνική, πολιτική και πολιτισμική πραγματικότητα της χώρας στην οποία ανήκουν, κι έχουν τη δυνατότητα να υπηρετούν συγκεκριμένους στόχους πολιτικής υφής, εφόσον μπορούν μέσα από την παρουσίαση των υλικών τεκμηρίων του παρελθόντος να συγκροτούν συγκεκριμένες «αντικειμενικές» όψεις της ιστορίας ενός έθνους.
– Τα σύγχρονα μουσεία λειτουργούν ως χώροι συνάντησης, διαλόγου και επικοινωνίας διαφόρων και διαφορετικών κοινωνικών και πολιτισμικών κόσμων.
– Τα σύγχρονα μουσεία ασκούν τον παιδευτικό, αλλά και τον ευρύτερο κοινωνικό και πολιτιστικό ρόλο τους, με βάση την επικοινωνία και το διάλογο που επιδιώκουν να αναπτύσσουν με το κοινό τους.

Κριτήρια αξιολόγησης

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ευρώπη: μια ιδέα υπό κατασκευήν

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ευρώπη: μια ιδέα υπό κατασκευήν

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Ευρώπη: μια ιδέα υπό κατασκευήν 2ες Επαναληπτικές Πανελλαδικές Εξετάσεις 2023 του Κωνσταντίνου Μάντη - ΚΕΙΜΕΝΟ 1 Ευρώπη: μια ιδέα υπό κατασκευήν Οποιαδήποτε απάντηση στο ερώτημα τι είναι Ευρωπαίος δεν μπορεί ποτέ να καλύψει την...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ατομική & εικονική ταυτότητα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ατομική & εικονική ταυτότητα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Ατομική & εικονική ταυτότητα του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: Ατομική ταυτότητα Το άτομο κοινωνικοποιείται και οικοδομεί την ταυτότητά του σταδιακά, κατά τη μακρά πορεία από τη γέννησή του έως την εφηβεία, η οποία συνεχίζεται ως...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Η ευγένεια ως ένδειξη του πολιτισμού

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Η ευγένεια ως ένδειξη του πολιτισμού

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Η ευγένεια ως ένδειξη του πολιτισμού του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1 Η ευγένεια ως ένδειξη του πολιτισμού Απόσπασμα από άρθρο του Θεμιστοκλή Κατσαούνη, απόφοιτου ΕΑΠ, Τμήμα Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, 11/01/2020,...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Τα οφέλη της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τα ζώα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Τα οφέλη της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τα ζώα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Τα οφέλη της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τα ζώα του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: Τα οφέλη της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τα ζώα Ο δεσμός ανθρώπου-ζώου είναι ιδιαίτερα σημαντικός αφού τα κατοικίδια ζώα όχι μόνο παρέχουν...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Κριτήρια επιλογής των θετών γονιών

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Κριτήρια επιλογής των θετών γονιών

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Κριτήρια επιλογής των θετών γονιών του Κωνσταντίνου Μάντη - Η ενημέρωση του παιδιού για το ζήτημα της υιοθεσίας Η συζήτηση για την υιοθεσία δεν διαφέρει από τη συζήτηση για άλλα σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν από κοινού οι...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: «Τα παιδιά δεν πάνε καλά» (παραβατικότητα ανηλίκων)

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: «Τα παιδιά δεν πάνε καλά» (παραβατικότητα ανηλίκων)

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου «Τα παιδιά δεν πάνε καλά» (παραβατικότητα ανηλίκων) του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: «Τα παιδιά δεν πάνε καλά» Τη σπρώχνουν στο έδαφος, της δίνουν άγρια χαστούκια, της τραβάνε τα μαλλιά, την κλωτσάνε. Τη χτυπάνε δύο και τρεις μαζί,...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Τεχνητή νοημοσύνη, fake news & παραπληροφόρηση

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Τεχνητή νοημοσύνη, fake news & παραπληροφόρηση

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Τεχνητή νοημοσύνη, fake news & παραπληροφόρηση του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: Πώς η τεχνητή νοημοσύνη εκτοξεύει τα fake news αλλοιώνοντας όσα βλέπουμε γύρω μας Σε μια εποχή όπου η τεχνητή νοημοσύνη μιμείται όλο και πιο...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Κοσμογονία στην ιατρική: Ο εικονικός γιατρός θα σας δεχθεί σε λίγο

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Κοσμογονία στην ιατρική: Ο εικονικός γιατρός θα σας δεχθεί σε λίγο

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Κοσμογονία στην ιατρική: Ο εικονικός γιατρός θα σας δεχθεί σε λίγο του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: Κοσμογονία στην ιατρική: Ο εικονικός γιατρός θα σας δεχθεί σε λίγο Το Kέντρο Εικονικής Περίθαλψης του νοσοκομείου Mercy στο Σεντ...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ηθική της διάθεσης των μοσχευμάτων

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ηθική της διάθεσης των μοσχευμάτων

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Ηθική της διάθεσης των μοσχευμάτων του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: Ηθική της διάθεσης των μοσχευμάτων Το κείμενο του Αντώνη Αντωνιάδη έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό «Θέματα αναισθησιολογίας και εντατικής ιατρικής». Ουδείς θεωρεί...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ενεργός Πολιτειότητα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Ενεργός Πολιτειότητα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Ενεργός Πολιτειότητα του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: Ενεργός Πολιτειότητα - Συμμετοχική αντίληψη της ενεργού ιδιότητας του πολίτη Η πολιτειότητα, είναι η ιδιότητα του να είναι κανείς πολίτης. Η ενεργός πολιτειότητα περιλαμβάνει την...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Υγιή μωρά με «πειραγμένο» DNA;

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Υγιή μωρά με «πειραγμένο» DNA;

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου Υγιή μωρά με «πειραγμένο» DNA; του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο I: Υγιή μωρά με «πειραγμένο» DNA; 1. Εάν ρωτήσετε οποιοδήποτε ζευγάρι που περιμένει παιδί τι εύχεται για το μωρό του, η πιθανότερη απάντησή του θα είναι:...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Προσωπική & Απρόσωπη Σύνταξη

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Προσωπική & Απρόσωπη Σύνταξη

Προσωπική & Απρόσωπη Σύνταξη Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου του Κωνσταντίνου Μάντη - Η επιλογή μεταξύ προσωπικής ή απρόσωπης σύνταξης στο πλαίσιο ενός μη λογοτεχνικού κειμένου συνιστά μια ενδιαφέρουσα γλωσσική επιλογή, υπό την έννοια πως ο γράφων έχει τη...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Η σημασιολογική λειτουργία των εγκλίσεων

Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Η σημασιολογική λειτουργία των εγκλίσεων

Η σημασιολογική λειτουργία των εγκλίσεων Έκθεση Γ΄ Λυκείου του Κωνσταντίνου Μάντη - Με τις εγκλίσεις δηλώνεται πώς θέλουμε να παρουσιάσουμε κάθε φορά αυτό που σημαίνει το ρήμα. Τροπικότητες ονομάζονται οι διάφορες σημασιολογικές λειτουργίες που εκφράζονται με τη...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Μια εκπαίδευση για την Ανθρωπότητα

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Μια εκπαίδευση για την Ανθρωπότητα

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου Μια εκπαίδευση για την Ανθρωπότητα του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο I: Μια εκπαίδευση για την Ανθρωπότητα Εισαγωγικό σημείωμα Στην πραγματεία του "Περί Παιδαγωγικής" (1803) ο Ιμμάνουελ Καντ περιλαμβάνει μια σειρά...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Ο διάλογος και το χιούμορ στη διδασκαλία

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Ο διάλογος και το χιούμορ στη διδασκαλία

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου Ο διάλογος και το χιούμορ στη διδασκαλία του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1 Ο διάλογος –είτε προέρχεται από ένα πρόσωπο είτε από περισσότερα– ασκεί στην ψυχή του ακροατή έντονη παιδευτική επίδραση, όπως άλλωστε όλα τα...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Λέων Τολστόι «Τι είναι τέχνη»

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Λέων Τολστόι «Τι είναι τέχνη»

Λέων Τολστόι «Τι είναι τέχνη» Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου Κριτήριο Αξιολόγησης του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1: Τι είναι τέχνη Ο Ρώσος συγγραφέας και στοχαστής Λέων Τολστόι (1828-1910) εξαπολύει στο βιβλίο αυτό μια δριμύτατη επίθεση κατά του...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Ν. Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Η θέση του πολιτισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Ν. Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Η θέση του πολιτισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η θέση του πολιτισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Κριτήριο Αξιολόγησης του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1 Η θέση του πολιτισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η κοινοτική φιλοδοξία για μια κοινή πολιτιστική πολιτική Το κείμενο αποτελεί διασκευή, για τις...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Ν. Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: «Έμφυλη βία: Ορισμός, Αιτίες και Συνέπειες»

Ν. Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: «Έμφυλη βία: Ορισμός, Αιτίες και Συνέπειες»

Έμφυλη βία: Ορισμός, Αιτίες και Συνέπειες Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Κριτήριο Αξιολόγησης του Κωνσταντίνου Μάντη - Το παρακάτω πληροφοριακό κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το δεύτερο κεφάλαιο του «Εκπαιδευτικού Εγχειριδίου για Ενδυνάμωση των Νέων για την Πρόληψη της Έμφυλης...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Γιατί είναι σκόπιμη η εξερεύνηση του Διαστήματος

Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Γιατί είναι σκόπιμη η εξερεύνηση του Διαστήματος

Γιατί είναι σκόπιμη η εξερεύνηση του Διαστήματος Έκθεση Γ΄ Λυκείου Κριτήριο Αξιολόγησης του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο I: Γιατί είναι σκόπιμη η εξερεύνηση του Διαστήματος Ενίοτε μας τίθεται από το κοινό το ερώτημα «Γιατί να δαπανούμε χρόνο, προσπάθεια και χρήμα...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Γλώσσα και Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Γιατί να μαθαίνουμε ιστορία;

Γλώσσα και Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Γιατί να μαθαίνουμε ιστορία;

Γιατί να μαθαίνουμε ιστορία; Γλώσσα και Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου Κριτήριο Αξιολόγησης του Κωνσταντίνου Μάντη - Κείμενο 1 Γιατί να μαθαίνουμε ιστορία; Γιατί δεν αγαπάνε οι μαθητές την ιστορία; Οι απαντήσεις είναι γνωστές. Γιατί συνήθως πρέπει να τη μάθουν παπαγαλία,...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Τα οφέλη της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τα ζώα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Τα οφέλη της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τα ζώα

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Τα οφέλη της...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: «Τα παιδιά δεν πάνε καλά» (παραβατικότητα ανηλίκων)

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: «Τα παιδιά δεν πάνε καλά» (παραβατικότητα ανηλίκων)

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου «Τα παιδιά δεν...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Κοσμογονία στην ιατρική: Ο εικονικός γιατρός θα σας δεχθεί σε λίγο

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου: Κοσμογονία στην ιατρική: Ο εικονικός γιατρός θα σας δεχθεί σε λίγο

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου Κοσμογονία στην...

Γ ΛυκείουΚριτήρια αξιολόγησης
Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Ο διάλογος και το χιούμορ στη διδασκαλία

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου: Ο διάλογος και το χιούμορ στη διδασκαλία

Νεοελληνική Γλώσσα & Λογοτεχνία Γ΄...

Αρθρογραφία

ΑρθρογραφίαΤοπική Αυτοδιοίκηση
Τόπος και ου-τοπία!
Τόπος και ου-τοπία!

Τόπος και ου-τοπία!

Σε έναν δήμο που έχει ήδη υποφέρει δραματικά κι έχει υποστεί ανήκεστο βλάβη από τα μνημόνια και την εικοσαετή λιτότητα, η επιβολή αυξημένων δημοτικών τελών είναι σχεδόν βέβαιο πως θα λειτουργήσει αδυσώπητα και οριζοντίως προς την επιδείνωση της κατάστασης των πολιτών του και, αν όχι προς την περαιτέρω κατάρρευση, προς την επώδυνη επιχειρηματική επιβάρυνση των επαγγελματιών της περιοχής, η δραστηριότητα των οποίων αποτελεί εν πολλοίς τον ακρογωνιαίο λίθο της οικονομίας του Δήμου Λαμιέων.

Αρθρογραφία
Φανατισμένα αμνοερίφια
Φανατισμένα αμνοερίφια

Φανατισμένα αμνοερίφια

Είναι άξιο απορίας γιατί μέσα στη λειτουργία της Δημοκρατίας, το ίδιο το πολίτευμα να επιτρέπει, ή έστω να ανέχεται, την εμφάνιση φανατικών μορφωμάτων, τα οποία δρουν καταφανώς εις βάρος του; Τι είναι αυτό που καθιστά τη Δημοκρατία δεκτική σε τέτοια φαινόμενα;

ΑρθρογραφίαΤοπική Αυτοδιοίκηση
Εχθρός της Αυτοδιοίκησης ο εμπειρισμός και η διοικητική αγνωσία
Εχθρός της Αυτοδιοίκησης ο εμπειρισμός και η διοικητική αγνωσία

Εχθρός της Αυτοδιοίκησης ο εμπειρισμός και η διοικητική αγνωσία

Η επικίνδυνη αμεριμνησία του πολιτικαντισμού δεν είναι συμβατή ούτε με το θεσμικό ρόλο της Αυτοδιοίκησης ούτε με την ενάργεια που πρέπει να τη διακρίνει. Το ίδιο σημαντικά ασύμβατη είναι η διοικητική αγνωσία αλλά και ο εμπειρισμός. Η παραλυτικά μικρονοϊκή αντίληψη ότι τοπική αυτοδιοίκηση σημαίνει νομή εξουσίας χωρίς το αντίστοιχο γνωσιακό υπόβαθρο, ούτε μπορεί ούτε πρέπει να αποτελεί πολιτικό κανόνα, αν βεβαίως ο στόχος είναι οι Οργανισμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να λειτουργούν ορθολογικά όντως ως σύγχρονοι οργανισμοί στο πλαίσιο και στα πρότυπα των ευρωπαϊκών δεδομένων. Είναι όμως νοητό το… αυτονόητο;

Αρθρογραφία
Η κρίση των κομμάτων, κρίση της κοινωνίας
Η κρίση των κομμάτων, κρίση της κοινωνίας

Η κρίση των κομμάτων, κρίση της κοινωνίας

Η συμμετοχή των ψηφοφόρων – πολιτών στις εκλογές γίνεται ολοένα και μικρότερη σε σύγκριση με την διογκούμενη αποχή, αποδυναμώνοντας περαιτέρω, μέσα στο παγκοσμιοποιημένο κι εξόχως δύσκολο οικονομικό γίγνεσθαι, την ήδη ασθμαίνουσα Δημοκρατία, η οποία στη χώρα μας δίνει την εντύπωση πως έχει πια ιδεολογική και φιλοσοφική αξία ίσως μόνο για τους ρομαντικούς! Το αποτέλεσμα αυταπόδεικτο: Τα άτολμα κόμματα, άτολμη πολιτική παράγουν.

Αρθρογραφία
Ευρώπη: Κι όμως, ο ελέφαντας είναι στο δωμάτιο!
Ευρώπη: Κι όμως, ο ελέφαντας είναι στο δωμάτιο!

Ευρώπη: Κι όμως, ο ελέφαντας είναι στο δωμάτιο!

Τα μεγάλα ποσοστά αποχής αποδεικνύουν ότι η Ευρώπη έχει πάψει να (φαίνεται πως) είναι ωφέλιμη στον πολίτη, ο οποίος δικαιολογημένα ενδεχομένως να θεωρεί ότι θεσμός της Ε.Ε. είναι πολιτικά άσαρκος, λιποβαρής και πιθανόν μη νομιμοποιημένος πια να εκπροσωπήσει και να διαχειριστεί τα ανθρώπινα συμφέροντά του.

Αρθρογραφία
Ευρωεκλογές: Εξ εθισμού αδιάφοροι στα σημαντικά!
Ευρωεκλογές: Εξ εθισμού αδιάφοροι στα σημαντικά!

Ευρωεκλογές: Εξ εθισμού αδιάφοροι στα σημαντικά!

Η ελληνική κοινωνία δικαιούται να προβάλλει γόνιμα τους στόχους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να τους διεκδικήσει όχι τυπικά αλλά με συνέπεια και επάρκεια και να κατοχυρώσει το δικαίωμα τής ισότιμης συμμετοχής της στην ευρωπαϊκή πολιτική εμπειρία. Ούτε η ηλιθιότητα της «χαλαρής» ή τιμωρητικής ή κομματικής ψήφου χωρεί σε μια τόσο σημαντικά σοβαρή πολιτική υπόθεση ούτε βεβαίως η επιλογή υποψηφίων με βαρύνον κριτήριο επιλογής την αναγνωρισιμότητά τους.