Ακολουθήστε με στο Facebook

9.03.2019

Μαργαρίτα… ΓΗΣ ΜΑΔΙΑΜ, της Τζώρτζιας Ρασβίτσου

Βιβλιοκριτικές

Είναι μερικές στιγμές που νιώθει κανείς πως έχει βαλτώσει μέσα σε στάσιμα νερά, πως βλέπει διαρκώς τα ίδια και τα ίδια σ’ αυτά που κάνει, στην καθημερινότητά του, στα ενδιαφέροντά του κι έρχεται ξαφνικά, σχεδόν από το πουθενά, κάτι που ταράζει τα νερά, που τον ενθουσιάζει, που τον κάνει να χαμογελά! Κάπως έτσι ήταν η επαφή μου με την αθώα Μαργαρίτα που έχει βγει από την αδιαμφισβήτητα έξυπνη πένα της Τζώρτζιας Ρασβίτσου!

Ένα μικρό κορίτσι, μέσα από την απελπιστικά αθώα ματιά της, βλέπει τον κόσμο όπως μονάχα ένα παιδί θα μπορούσε να τον δει. Περιγράφει το σπίτι που μένει, που ‘κουνιέται αλλά δεν πέφτει’, τη Λένα που γέννησε μια κατσίκα(!) κάνοντας τον αναγνώστη να αναρωτιέται αν οι άνθρωποι γεννούν κατσίκες ή αν η Λένα είναι κατσίκα, το αντίδωρο που τρώει πριν την αρτοκλασία γιατί μετά από αυτή… Τα παθήματά της διαδέχονται το ένα το άλλο, από την ηλεκτροπληξία που κατέστρεψε την ηλεκτρική εγκατάσταση της μισής γειτονιάς μέχρι τη βόλτα που πήγε στο κάστρο και χρειάστηκε να την επιστρέψει στο σπίτι της ο Παναγιώτης ο νταβαντζής που νόμιζε πως το «Νταβατζής» είναι το επώνυμό του! Με φόντο τα χρόνια της επταετίας, το μικρό κορίτσι μεγαλώνει σε ένα σπίτι με τους γονείς και τη γιαγιά του. Κάθε ένας από τους χαρακτήρες αυτούς περιγράφεται γλαφυρά μέσα από τις σκέψεις της πεντάχρονης πρωταγωνίστριας ενώ και οι ίδιοι μιλούν σε πρώτο πρόσωπο μέσα στο βιβλίο. Όμως, οι χαρακτήρες δεν είναι μόνο αυτοί, μέσα από τις σελίδες του παρελαύνει μια σειρά άλλων προσώπων, παπάδες, γείτονες, αστυνομικοί, συμμαθητές, συγγενείς κλπ., συνθέτοντας ανάγλυφα το ψηφιδωτό της ελληνικής κοινωνίας της περιόδου εκείνης.

Τούτο το βιβλίο από τις εκδόσεις ΕΚΑΤΗ μόλις το πιάσει ο αναγνώστης στα χέρια του είναι σχεδόν αδύνατο να το αφήσει χωρίς να φτάσει στην τελευταία του γραμμή. Καλογραμμένο και με γρήγορο ρυθμό από την πρώτη λέξη μέχρι την τελευταία, κινείται ανάμεσα στη λογική και το παράλογο, μόνο που η Τζώρτζια Ρασβίτσου καταφέρνει να αυτά τα δυο να τα περιπλέξει με μαεστρία και να δώσει ένα αποτέλεσμα που μόνο εξαιρετικό μπορεί να χαρακτηριστεί. Είναι βέβαιο πως κάθε ενήλικας θα γελάσει σε πάρα πολλά σημεία του βιβλίου, όμως, κατά τη γνώμη μας, πίσω από κάθε μια από τις μικροιστορίες που συνθέτουν το βιβλίο υπάρχει ένα εξόχως δηκτικό υπονοούμενο για μια σειρά από κακώς κείμενα της κοινωνίας του τότε αλλά και του σήμερα. Δεν είναι εύκολο να γραφτεί ένα βιβλίο όπως αυτό που να μπορεί μέσα από το σατιρικό στοιχείο να θίξει πράγματα και καταστάσεις. Αν κανείς το διαβάσει επιδερμικά είναι σίγουρο πως θα γελάσει, όμως, αυτή η μικρή σε αριθμό σελίδων έκδοση χρειάζεται σοβαρή μελέτη για να αναδείξει όλα εκείνα που κρύβει πίσω από τις γραμμές της. Η πρωταγωνίστρια δεν είναι το συνηθισμένο κορίτσι, ανοίγει μια αδιαπέραστη κουρτίνα και ξεγυμνώνει τον καθωσπρεπισμό και τον συντηρητισμό, μια κοινωνία που βρίσκεται σε κατάθλιψη, μια χώρα που υποφέρει και δεν έχει σαφώς σχηματοποιημένη τη συνείδησή της και του τι ακριβώς θέλει για το μέλλον. Προσχηματικά κινούνται τα πάντα, εκτός από την ίδια που μοιάζει να μην κατανοεί τι σημαίνει καλούπι. Η Μαργαρίτα τελικά δεν είναι τόσο αθώα όσο δείχνει με την πένα της η κυρία Ρασβίτσου! Αξίζει να το διαπιστώσει κανείς…

Από το άρθρο

Δεν είναι εύκολο να γραφτεί ένα βιβλίο όπως αυτό που να μπορεί μέσα από το σατιρικό στοιχείο να θίξει πράγματα και καταστάσεις. Αν κανείς το διαβάσει επιδερμικά είναι σίγουρο πως θα γελάσει, όμως, αυτή η μικρή σε αριθμό σελίδων έκδοση χρειάζεται σοβαρή μελέτη για να αναδείξει όλα εκείνα που κρύβει πίσω από τις γραμμές της.

Διαβάστε κι αυτά

Βιβλιοκριτικές
Οι ‘αμήχανοι καιροί’ του Απόστολου Παλιεράκη
Οι ‘αμήχανοι καιροί’ του Απόστολου Παλιεράκη

Οι ‘αμήχανοι καιροί’ του Απόστολου Παλιεράκη

Η αποτύπωση της πραγμάτωσης της σύγχρονης κοινωνίας μέσα από ποιήματα του Παλιεράκη αποτελεί ενδεχομένως το ίδιον, το χαρακτηριστικό του ποιητή. Ο μελετητής της ποίησής του θα διαπιστώσει ότι ο ρεαλισμός είναι διάχυτος μέσα στις εικόνες που πλάθει, ακόμα κι όταν οι λέξεις του ακουμπούν τα μη ορατά, τα μη απτά, τα μη αισθητά

Βιβλιοκριτικές
Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός – Πορεία προς την Αβεβαιότητα, των Αντώνη Ζαΐρη και Γιώργου Σταμάτη
Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός – Πορεία προς την Αβεβαιότητα, των Αντώνη Ζαΐρη και Γιώργου Σταμάτη

Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός – Πορεία προς την Αβεβαιότητα, των Αντώνη Ζαΐρη και Γιώργου Σταμάτη

Μέσα σε μια εποχή που κινείται με απίστευτα γρήγορες ταχύτητες και με περισσή πολυπλοκότητα, τονίζεται η ρευστότητα των πραγμάτων και ταυτόχρονα επισημαίνονται οι αλλαγές που συμβαίνουν με μεγάλη ραγδαιότητα, καθιστώντας το δρόμο προς το μέλλον γεμάτο αβεβαιότητα.

Βιβλιοκριτικές
Απ’ την Εμμανουήλ Μπενάκη ως τα μεσάνυχτα, του Αντώνη Τσόκου
Απ’ την Εμμανουήλ Μπενάκη ως τα μεσάνυχτα, του Αντώνη Τσόκου

Απ’ την Εμμανουήλ Μπενάκη ως τα μεσάνυχτα, του Αντώνη Τσόκου

Η ποίηση του Τσόκου μοιάζει με εκείνο το πρίσμα των μαθητικών μας χρόνων που διαθλούσε το φως και το ξεχώριζε στα χρώματα, μας εκπλήσσει κάθε φορά με την καθαρή απλότητά της και ταυτόχρονα με το βάθος στο οποίο αβίαστα φτάνει.

Βιβλιοκριτικές
Ένα παιδί με αυτισμό γράφει… – Hugo Horiot
Ένα παιδί με αυτισμό γράφει… – Hugo Horiot

Ένα παιδί με αυτισμό γράφει… – Hugo Horiot

Κάθε απόκλιση από το μέσο όρο, αν μας επιτρέπεται η χρήση αυτής της αδόκιμης ίσως έκφρασης, κάθε απόκλιση από τα ‘επιτρεπτά’ όρια σκέψης, συμπεριφοράς, ιδιαιτερότητας κλπ. που η κοινωνία επιβάλει ως ορθά, συνεπάγεται μια άκριτη απόρριψη των ανθρώπων εκείνων που είναι φορείς της διαφορετικότητας.

Βιβλιοκριτικές
Ένα πακέτο τσιγάρα στο κομοδίνο – Λουκάς Καρνέσης
Ένα πακέτο τσιγάρα στο κομοδίνο – Λουκάς Καρνέσης

Ένα πακέτο τσιγάρα στο κομοδίνο – Λουκάς Καρνέσης

Γιατί ο Λουκάς Καρνέσης επέλεξε να γράψει μια ιστορία που εκτός από τους πρωταγωνιστές της εμπεριέχονται σ’ αυτή και οι αναγνώστες της; Η εύκολη απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι πως ίσως θέλησε να γράψει ένα κείμενο το οποίο με αυτό το εφεύρημα θα μπορούσε να είναι γεμάτο φιλοσοφικά ερωτήματα τα οποία θα έθετε ο πρωταγωνιστής και θα απαντούσαν οι αναγνώστες...